ROBOT CÔNG NGHIỆP

Trong thời đại công nghiệp 4.0, khi công nghệ & tự động hóa đang dần thay thế sức lao động thủ công, robot công nghiệp trở thành một phần không thể thiếu trong dây chuyền sản xuất hiện đại. Không chỉ giúp nâng cao năng suất, giảm sai sót, robot còn đảm bảo tính an toàn, chính xác & hiệu quả trong mọi hoạt động sản xuất. 

Ngày nay, robot công nghiệp được ứng dụng rộng rãi trong các lĩnh vực như lắp ráp, đóng gói, hàn, sơn, gia công cơ khí,… Với khả hoạt động liên tục, tốc độ nhanh & độ chính xác cao, robot trở thành “trợ thủ đắc lực” giúp doanh nghiệp nâng cao năng lực cạnh tranh trên thị trường toàn cầu. Trong bài viết hôm nay, myrobot.asia sẽ đi sâu vào khám phá mọi khía cạnh của robot công nghiệp, từ định nghĩa, các loại phổ biến đến lợi ích mang lại.

Robot công nghiệp là gì?

Robot công nghiệp (Industrial Robot) là một cánh tay máy tự động được lập trình sẵn để thực hiện một hoặc nhiều công việc trong dây chuyền sản xuất. Robot có thể thay thế/hỗ trợ con người trong những công đoạn đòi hỏi độ chính xác cao, lặp đi lặp lại hoặc làm việc trong môi trường nguy hiểm. 

Robot công nghiệp thường bao gồm các bộ phận chính như:

– Cánh tay robot: thực hiện chuyển động cơ học mô phỏng tay người

– Bộ điều khiển: giúp robot nhận lệnh, xử lý & điều phối hoạt động 

– Hệ thống cảm biến: giúp robot nhận biết vị trí, lực tác động, môi trường xung quanh 

– Bộ phận chấp hành: thiết bị gắn ở đầu cánh tay, có thể là đầu hút, mỏ hàn, kẹp hoặc đầu phun sơn,… 

Nhờ vào khả năng lập trình linh hoạt, robot công nghiệp có thể dễ dàng điều chỉnh để phù hợp với nhiều loại công việc khác nhau trong môi trường sản xuất. 

Các loại robot công nghiệp phổ biến trên thị trường hiện nay

Hiện nay, robot công nghiệp được chia thành nhiều loại khác nhau dựa trên cấu trúc cơ học, chức năng & ứng dụng. Dưới đây là những dòng robot phổ biến nhất:

Robot Cartesian 

Robot Cartesian di chuyển theo 3 trục X, Y, Z (tương tự như hệ tọa độ trong không gian). Ưu điểm nổi bật của loại robot này là chuyển động tuyến tính chính xác, dễ lập trình & giá thành hợp lý. Robot Cartesian hiện được ứng dụng rộng rãi trong các công đoạn như sắp xếp linh kiện, gắp sản phẩm, cắt gọt vật liệu. 

Robot SCARA 

Đây là loại robot công nghiệp có khả năng di chuyển linh hoạt trên mặt phẳng, thường được ứng dụng trong lắp ráp linh kiện điện tử hoặc các công việc đòi hỏi tốc độ cao. SCARA nổi bật với các ưu điểm như nhanh, chính xác, tiết kiệm diện tích. 

Robot 6 trục 

Robot 6 trục được biết đến là loại robot có cấu trúc giống tay người với 6 khớp linh hoạt, cho phép xoay, gập, xoắn ở nhiều hướng. Nhờ đó, robot có thể làm việc trong không gian hẹp & đảm nhận nhiều tác vụ phức tạp như sơn, hàn, lắp ráp cơ khí, bốc xếp hàng hóa,… 

Robot Delta 

Là loại robot thường có 3 – 4 cánh tay gắn cố định trên một khung đỡ. Điểm mạnh của robot Delta là tốc độ cực nhanh & độ chính xác cao, thường thấy trong các dây chuyền đóng gói, phân loại sản phẩm hoặc ngành thực phẩm. 

Robot cộng tác

Khác với các robot truyền thống cần không gian an toàn riêng, robot cộng tác (Cobots) có thể làm việc trực tiếp với con người nhờ hệ thống cảm biến & công nghệ an toàn tiên tiến. Loại robot này rất phù hợp cho các doanh nghiệp vừa & nhỏ muốn ứng dụng tự động hoá mà không cần đầu tư hạ tầng lớn. 

Ưu – Nhược điểm của robot công nghiệp 

Ưu điểm vượt trội 

– Tăng năng suất, hiệu quả sản xuất: robot có thể làm việc 24/7 mà không cần nghỉ ngơi, giúp doanh nghiệp đạt sản lượng cao hơn nhiều lần so với lao động thủ công 

– Nâng cao chất lượng sản phẩm: nhờ độ chính xác cao & hoạt động ổn định, robot giúp sản phẩm đạt chất lượng đồng nhất, giảm thiểu lỗi trong quá trình sản xuất

– Tiết kiệm chi phí lâu dài: mặc dù chi chí đầu tư ban đầu lớn, nhưng về lâu dài robot giúp giảm thiểu chi phí nhân công, chi phí bảo trì & rủi ro sản xuất, mang lại hiệu quả kinh tế bền vững

– Đảm bảo an toàn lao động: robot có thể làm việc trong môi trường khắc nghiệt, nhiệt độ cao,… giúp bảo vệ sức khỏe người lao động 

– Linh hoạt trong sản xuất: với khả năng lập trình & thay đổi công cụ dễ dàng, robot có thể thích ứng nhanh với nhiều loại sản phẩm khác nhau, đặc biệt trong dây chuyền sản xuất hiện đại

Nhược điểm 

– Chi phí đầu tư ban đầu cao: đặc biệt với loại robot 6 trục hoặc hệ thống tự động hóa tích hợp 

– Yêu cầu kỹ thuật cao: doanh nghiệp cần có đội ngũ kỹ sư vận hành, bảo trì & lập trình robot 

– Khó áp dụng với sản xuất nhỏ lẻ: các cơ sở có quy mô nhỏ, sản lượng thấp có thể khó đạt hiệu quả kinh tế khi đầu tư robot 

Xu hướng phát triển của robot công nghiệp trong tương lai 

Cùng với sự tiến bộ của trí tuệ nhân tạo (AI), Internet vạn vật (IoT) & học máy (Machine Learning), robot công nghiệp đang bước sang giai đoạn mới thông minh hơn, linh hoạt hơn. Các xu hướng phát triển nổi bật gồm có:

– Robot tích hợp AI: có khả năng tự học, nhận diện lỗi & tối ưu quy trình sản xuất

– Cobots phổ biến hơn: cho phép hợp tác an toàn giữa con người & máy móc trong không gian chung 

– Robot kết nối IoT: giúp quản lý & giám sát hoạt động từ xa, đồng thời phân tích dữ liệu sản xuất theo thời gian thực 

– Tối ưu năng lượng & chi phí: robot hiện đại được thiết kế tiết kiệm điện năng, giúp tăng độ bền & tuổi thọ

Robot công nghiệp không chỉ là biểu tượng của tự động hoá, mà còn là “chìa khóa” giúp doanh nghiệp sản xuất tối ưu chi phí, nâng cao năng suất & cạnh tranh trên thị trường toàn cầu. Trong bối cảnh chuyển đổi số & công nghiệp 4.0, đầu tư vào robot không còn là lựa chọn, mà là hướng đi tất yếu để bắt kịp xu thế phát triển hiện đại.